Scheepvaart veiliger dan ooit, ondanks risico’s zoals zombieschepen
5-06-2025
Het jaar 2024 is in de maritieme sector in de boeken gegaan als het veiligste jaar tot nu toe. Wereldwijd gingen slechts 27 schepen verloren als ‘total loss’, het laagste aantal ooit gemeten. Dit blijkt uit de meest recente editie van een jaarlijks veiligheidsrapport. Opvallend genoeg bestond ruim een derde van deze verliezen uit vissersboten. Slechts één containerschip ging ten onder, net als in elk van de afgelopen vijf jaren.
De cijfers bevestigen dat internationale veiligheidsmaatregelen nog steeds effect tonen. Waar vóór 2000 jaarlijks honderden schepen verloren gingen, daalde dat aantal tot 105 in 2015. Sindsdien wordt bijna elk jaar een nieuw laagterecord gevestigd. Zo ging er voor het derde jaar op rij geen enkel bulkschip verloren en bleef ook de offshore-sector verschoond van verlies.
Toch zijn er ook zorgen. Het totale aantal scheepsincidenten steeg juist van 2.963 naar 3.310. In meer dan de helft van de gevallen betrof het motorstoringen, gevolgd door aanvaringen. Het aantal branden nam met 20% toe tot 250 gevallen – het hoogste aantal in tien jaar.
Bovendien kwamen recente incidenten, zoals het zinken van de ‘MSC Elsa 3’ bij India, opnieuw in het nieuws. Dit schip, 28 jaar oud, weerspiegelt een bredere trend: de meeste verongelukte schepen zijn gemiddeld 29 jaar oud. Ook extreem weer speelde vorig jaar een rol bij minstens zeven total losses.
Daarnaast blijven geopolitieke spanningen een punt van zorg. Denk aan de inzet van zogenoemde ‘schaduwschepen’ die sancties proberen te omzeilen, vaak zonder deugdelijke verzekering of onderhoud. Nog lastiger zijn de vaartuigen uit de ‘grijze vloot’ – ogenschijnlijk legitiem, maar mogelijk betrokken bij verdachte praktijken.
En dan zijn er nog de ‘zombieschepen’: vaartuigen die opereren onder de naam van eerder gesloopte schepen en betrokken zijn bij bijvoorbeeld oliehandel met Venezuela.
Kortom, hoewel de veiligheid op zee aanzienlijk is verbeterd, blijft waakzaamheid geboden.